InBody là gì? Từ A đến Z thông tin và cách sử dụng máy InBody

Khi xã hội ngày càng quan tâm đến sức khỏe và hình thể, các thiết bị phân tích thành phần cơ thể như InBody dần trở thành công cụ phổ biến trong phòng tập, các cơ sở y tế và cả trong gia đình.

Tuy nhiên, InBody là gì, hoạt động ra sao và liệu máy InBody có thực sự cần thiết cho người tập luyện hay không vẫn là điều khiến nhiều người thắc mắc. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn góc nhìn đầy đủ và trung lập về thiết bị này, từ định nghĩa, lợi ích, độ chính xác đến những lưu ý khi sử dụng.

Máy InBody là gì?

InBody là tên gọi của một dòng thiết bị y sinh dùng để phân tích thành phần cơ thể thông qua công nghệ điện kháng sinh học đa tần số (BIA – Bioelectrical Impedance Analysis). Trong tiếng Việt, nó còn được gọi bằng cái tên dễ hiểu hơn là “máy đo chỉ số cơ thể”.

Máy InBody giúp đo lường các chỉ số quan trọng như:

• Lượng mỡ cơ thể (Body Fat Mass)
• Khối lượng cơ (Skeletal Muscle Mass)
• Nước trong cơ thể
• Tỷ lệ mỡ cơ thể (PBF)
• Chỉ số khối cơ thể (BMI)
• Chuyển hóa cơ bản (BMR)
• Chỉ số eo-hông (WHR)
• Và đặc biệt là InBody Score – Điểm số tổng quan phản ánh tình trạng cơ thể

Nguyên lý hoạt động của máy InBody khá đơn giản: Nó gửi các dòng điện nhẹ đi qua cơ thể bạn, sau đó phân tích mức độ cản trở của dòng điện ở từng khu vực (tay, chân, thân người) để ước lượng các thành phần cơ – mỡ – nước. Các dòng máy cao cấp như InBody 770 còn có khả năng đo phân đoạn theo từng vùng và phân tích chuyên sâu về sức khỏe trao đổi chất.

Đo InBody có lợi ích gì?

Không thể phủ nhận rằng việc đo InBody giúp bạn hiểu rõ hơn về cơ thể mình – điều một chiếc cân truyền thống không thể làm được. Trong hành trình thay đổi vóc dáng, việc biết được mình đang “giảm mỡ” hay “mất cơ” là cực kỳ quan trọng.

Một người có cân nặng 70kg có thể mang hình dáng rất khác tùy vào tỷ lệ mỡ và cơ – và InBody giúp bạn phân biệt điều đó.

Ngoài ra, InBody còn là công cụ theo dõi tiến trình hiệu quả. Giảm 2kg mỡ và tăng 2kg cơ sẽ không làm thay đổi con số trên cân, nhưng máy InBody sẽ giúp bạn nhìn thấy sự cải thiện đó rõ ràng qua từng chỉ số. Điều này đặc biệt hữu ích trong các chương trình huấn luyện thể hình, giảm cân khoa học hoặc phục hồi chức năng sau điều trị.

Với các chuyên gia y tế, InBody là một công cụ hỗ trợ đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể: Người có lượng mỡ nội tạng cao sẽ được cảnh báo sớm về nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường hay gan nhiễm mỡ.

Bên cạnh đó, việc phân tích chỉ số cơ ở từng vùng cơ thể – như tay trái, tay phải, chân trái, chân phải và thân người – giúp bạn phát hiện ra những mất cân đối mà bằng mắt thường khó nhận biết.

Ví dụ, nếu cơ bên chân phải nhiều hơn bên trái một cách rõ rệt, hoặc phần thân trên phát triển quá mức so với thân dưới, đó có thể là dấu hiệu của lệch cơ hoặc thói quen vận động không đồng đều. Những thông tin này rất quan trọng để từ đó điều chỉnh chương trình tập luyện cho cân đối hơn, phòng tránh chấn thương và cải thiện hiệu suất vận động tổng thể. Thay vì tập luyện theo cảm tính, bạn sẽ có dữ liệu cụ thể để đưa ra quyết định chính xác và khoa học hơn.

Tuy nhiên, InBody không phải là một thiết bị hoàn hảo tuyệt đối. Một trong những bất lợi là độ chính xác của nó có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như tình trạng ăn uống, mức độ hydrat hóa (lượng nước trong cơ thể bạn đang ở mức đầy đủ hay thiếu hụt). Khi cơ thể đủ nước, chúng ta gọi là được hydrat hóa tốt. Còn khi thiếu nước (ví dụ do ít uống nước, ra mồ hôi nhiều, tiêu chảy…), bạn sẽ bị mất nước hay hydrat hóa kém.

Mức độ hydrat hóa ảnh hưởng đến nhiều chỉ số khi đo InBody. Nguyên nhân là nước chiếm phần lớn trong cơ và ảnh hưởng đến điện trở cơ thể, chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới, hoặc thậm chí là thời điểm đo (sáng sớm – chiều tối sẽ cho kết quả khác nhau).

Nếu bạn vừa uống nước hoặc vừa ăn xong, kết quả có thể bị sai lệch đôi chút. Ngoài ra, với những người tập luyện chuyên sâu hoặc vận động viên thể thao có cấu trúc cơ thể đặc biệt, các phương pháp như DEXA scan hoặc BodPod có thể cho kết quả chuyên sâu và ổn định hơn.

InBody Score bao nhiêu là “đẹp”?

InBody Score là một chỉ số tổng hợp, được tính dựa trên các yếu tố như khối lượng cơ xương, lượng mỡ cơ thể, nước nội bào – ngoại bào và BMI. Thang điểm tối đa là 100. Điểm số này không phản ánh bệnh lý, mà giống như một bản “tóm tắt sức khỏe hình thể”.

Đối với người bình thường, điểm số từ 70–90 được xem là tốt. Nếu bạn đạt mức từ 90 trở lên, đó là dấu hiệu của một cơ thể cân đối với lượng cơ nhiều và ít mỡ. Ngược lại, nếu điểm dưới 70, bạn có thể đang thừa mỡ hoặc thiếu cơ và nên xem xét lại chế độ ăn uống, tập luyện hoặc sinh hoạt.

Tuy nhiên, một lần nữa, cần hiểu rằng InBody Score không phải là “điểm số đẹp” hay “điểm sức khỏe” tuyệt đối. Hai người có cùng điểm InBody Score có thể có các chỉ số khác biệt nhau về chi tiết cơ – mỡ – nước. Vì thế, không nên chỉ nhìn vào điểm số này mà đánh giá toàn bộ cơ thể, nên kết hợp với việc đọc chi tiết từng chỉ số để hiểu rõ hơn.

Cách đọc InBody

Việc đọc kết quả InBody khá dễ hiểu nếu bạn nắm được các khái niệm cơ bản. Bạn sẽ thấy bảng kết quả chia thành nhiều cột: Cân nặng, khối cơ xương, khối mỡ, phần trăm mỡ cơ thể (PBF), tổng nước, protein, khoáng chất, BMI, tỷ lệ eo/hông (WHR), mức chuyển hóa cơ bản (BMR),..v..v..

• Phần “phân tích thành phần cơ thể” sẽ cho bạn biết bạn đang có bao nhiêu cân cơ, mỡ và nước.
• Phần “phân tích cơ – mỡ” giúp bạn biết liệu bạn có đang thừa mỡ hay thiếu cơ.
• Phần “phân tích béo bụng” cung cấp dữ liệu quan trọng liên quan đến mỡ nội tạng.
• Phần “kiểm soát cơ thể” sẽ gợi ý bạn nên tăng hay giảm bao nhiêu kg cơ – mỡ để đạt trạng thái cân bằng.

Nếu muốn hiểu sâu từng phần, bạn có thể đọc bài phân tích chi tiết hơn ở đây. Trong bài viết, HFI đã giải thích đầy đủ các chỉ số, ngưỡng cảnh báo và hướng dẫn điều chỉnh phù hợp theo từng mục tiêu cụ thể.

Hướng dẫn cách đọc InBody từ A đến Z và các chỉ số quan trọng

Các loại máy InBody phổ biến trên thị trường

Hiện nay, có nhiều dòng máy InBody với chức năng và mức giá khác nhau, tùy vào nhu cầu sử dụng cá nhân, phòng gym hay trung tâm y tế. Một trong những model phổ biến nhất là InBody 270 – thiết kế nhỏ gọn, phù hợp cho các phòng tập hoặc trung tâm thể hình vừa và nhỏ. Máy cho kết quả nhanh, chính xác và có khả năng lưu trữ dữ liệu người dùng.

Ở phân khúc cao hơn, InBody 770 là thiết bị phân tích chuyên sâu, thường dùng trong bệnh viện, trung tâm y tế hoặc phòng gym cao cấp. Máy có thể đo đến 30 chỉ số khác nhau, bao gồm cả mức protein, khoáng chất, phân tích dịch nội – ngoại bào, kiểm tra sự phù nề, đồng thời cung cấp thông tin về sự mất cân bằng giữa các chi và thân người.

Ngoài ra, còn có các dòng khác như InBody 570, InBody 120, InBody Dial (phiên bản dùng tại nhà), mỗi dòng có các tính năng và độ chính xác riêng biệt. Dĩ nhiên, giá thành cũng sẽ khác nhau – từ vài chục triệu cho máy cơ bản đến cả trăm triệu đồng cho các phiên bản cao cấp.

So sánh với các phương pháp đo truyền thống

Trước khi máy InBody trở nên phổ biến, nhiều người thường sử dụng các phương pháp như:

• Cân điện tử truyền thống: Đơn giản, dễ sử dụng nhưng không phân biệt được cơ hay mỡ. Khi giảm cân, bạn sẽ không biết mình đang giảm nước, cơ hay mỡ.
• Chỉ số BMI (Body Mass Index): Là công thức tính dựa trên chiều cao và cân nặng (BMI = cân nặng / (chiều cao)^2). Dù phổ biến, nhưng BMI không phân biệt được người có nhiều cơ hay nhiều mỡ. Ví dụ, một vận động viên thể hình có thể bị đánh giá là “thừa cân” nếu chỉ nhìn vào BMI.
• Đo vòng eo – vòng hông: Giúp đánh giá tỷ lệ mỡ bụng và nguy cơ tim mạch, nhưng lại phụ thuộc nhiều vào kỹ thuật đo và không phản ánh tổng thể thành phần cơ thể.
• Dùng thước kẹp mỡ (caliper): Phân tích độ dày mỡ dưới da ở một số vị trí như bụng, cánh tay, đùi. Phương pháp này rẻ, nhanh nhưng kết quả phụ thuộc lớn vào kỹ năng người đo, dễ sai số và không đo được mỡ nội tạng.

So với các phương pháp trên, InBody có ưu thế rõ rệt về chi tiết và tính khách quan, đặc biệt khi bạn muốn theo dõi sự thay đổi thành phần cơ thể theo thời gian. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng máy InBody có chi phí cao hơn, đòi hỏi người đo tuân thủ quy trình nghiêm ngặt để đảm bảo kết quả chính xác.

Máy InBody có chính xác không?

Câu trả lời là: Khá chính xác, nhưng không tuyệt đối. Trong điều kiện lý tưởng – người đo nhịn ăn ít nhất 2 tiếng, không uống nước ngay trước đo, không vừa tập luyện xong và không đang trong chu kỳ kinh nguyệt – kết quả InBody có thể phản ánh chính xác đến 95% các chỉ số cơ thể thực tế.

Tuy nhiên, InBody vẫn là một phương pháp ước lượng, không phải quét hình ảnh hay đo lường trực tiếp như DEXA scan (chụp hấp thụ tia X năng lượng kép) hay MRI. Những sai số nhỏ có thể xảy ra giữa các lần đo trong ngày hoặc giữa các máy khác nhau. Hơn nữa, các yếu tố như thay đổi mức nước, trạng thái tiêu hóa, giấc ngủ cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả.

Một trong những điểm mạnh đặc biệt của DEXA là khả năng phân tích chi tiết mỡ nội tạng – loại mỡ nguy hiểm nhất vì bao quanh các cơ quan như gan, tim và tụy, góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đái tháo đường type 2 hoặc gan nhiễm mỡ.

Bên cạnh đó, DEXA cũng cho thấy sự phân bố mỡ và cơ theo từng vùng cụ thể trên cơ thể: Từ tay trái, tay phải, chân trái, chân phải cho đến phần thân trên và thân dưới. Đây là một lợi thế lớn trong việc phát hiện các tình trạng lệch cơ thể, mất cân đối hình thể, phục hồi sau chấn thương hoặc theo dõi tiến trình luyện tập thể hình chuyên sâu.

Không chỉ dừng lại ở đó, DEXA còn có thể đo được mật độ khoáng trong xương (Bone Mineral Density – BMD) – điều mà các thiết bị như InBody hoàn toàn không thể thực hiện được. Khả năng này cực kỳ quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi loãng xương, nhất là ở phụ nữ sau mãn kinh, người cao tuổi hoặc những người theo chế độ ăn kiêng kéo dài có nguy cơ thiếu khoáng chất.

Một lợi thế khác của DEXA scan là độ lặp lại gần như tuyệt đối giữa các lần đo. Nếu bạn đo hai lần trong cùng một ngày với điều kiện cơ thể không thay đổi đáng kể, kết quả gần như sẽ giống hệt nhau – điều này cho phép theo dõi các thay đổi về mỡ, cơ và xương một cách chính xác qua từng giai đoạn.

Với những ai nghiêm túc trong việc cải thiện sức khỏe, kiểm soát vóc dáng hoặc đánh giá nguy cơ bệnh lý, DEXA là công cụ mang tính khoa học và chuyên sâu hơn hẳn các phương pháp truyền thống.

Bên cạnh DEXA Scan và máy InBody, một phương pháp đo thành phần cơ thể truyền thống khác vẫn được sử dụng phổ biến trong môi trường thể thao và thể hình là caliper – hay còn gọi là thước kẹp đo mỡ dưới da.

Điều đáng chú ý là có một bộ phận không nhỏ trong giới huấn luyện viên và vận động viên chuyên nghiệp cho rằng caliper có độ chính xác cao hơn InBody, ít nhất là trong việc đo phần trăm mỡ cơ thể (% body fat). Quan điểm này xuất phát từ sự khác biệt cơ bản trong cơ chế đo của hai phương pháp.

Caliper đo trực tiếp độ dày của lớp mỡ dưới da tại nhiều điểm cố định trên cơ thể, như bụng, đùi, cánh tay, lưng dưới… rồi sử dụng công thức tính toán để ước lượng tổng phần trăm mỡ cơ thể.

Với một người có lượng nước ổn định, không bị phù nề và có sự hướng dẫn từ người đo có kinh nghiệm, caliper có thể cho ra kết quả mỡ cơ thể tương đối chính xác – đôi khi ổn định hơn InBody trong điều kiện thực tế, bởi InBody dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố sinh lý như mất nước, ăn uống, thời điểm đo hoặc chu kỳ kinh nguyệt.

Trong khi đó, độ dày mỡ dưới da thường thay đổi chậm hơn và ít chịu ảnh hưởng bởi yếu tố tạm thời – đây chính là lý do caliper vẫn được dùng như công cụ chuẩn mực để theo dõi phần trăm mỡ tại chỗ qua nhiều tuần hoặc tháng.

Tuy nhiên, caliper cũng không phải là phương pháp hoàn hảo và tồn tại nhiều nhược điểm rõ ràng. Thứ nhất, tính chính xác của caliper phụ thuộc hoàn toàn vào tay nghề của người đo. Cùng một người, nếu đo tại 2 phòng tập khác nhau hoặc do 2 huấn luyện viên khác nhau thực hiện, kết quả có thể lệch vài phần trăm – điều này gây khó khăn khi so sánh tiến trình dài hạn.

Thứ hai, caliper chỉ đo được lớp mỡ dưới da, mà không thể đánh giá mỡ nội tạng, vốn là loại mỡ nguy hiểm và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tim mạch, chuyển hóa. Ngoài ra, caliper không đưa ra được các chỉ số về cơ, nước, chuyển hóa cơ bản hay sự phân bố khối lượng cơ thể – điều mà các thiết bị hiện đại như InBody có thể cung cấp trong vài phút.

Một điểm hạn chế nữa là caliper không phù hợp với người béo phì hoặc có lớp mỡ dày vượt ngưỡng đo được của thước kẹp – lúc này độ chính xác sẽ giảm đáng kể. Bên cạnh đó, phương pháp này đôi khi gây khó chịu cho người đo, đặc biệt là phụ nữ, do phải kẹp trực tiếp vào da ở nhiều vùng nhạy cảm.

Những sai số nhỏ giữa các lần đo hoặc giữa các máy khác nhau thực sự là một nhược điểm đáng chú ý của máy InBody – đặc biệt đối với những ai sử dụng kết quả này để theo dõi tiến trình tập luyện hoặc điều chỉnh chế độ ăn uống.

Điều này khiến nhiều người băn khoăn: Kết quả đo hôm nay có đúng không, có đáng tin không, hay chỉ là sự biến động nhất thời? Nguyên nhân chính nằm ở các yếu tố sinh lý và môi trường như mức nước trong cơ thể, trạng thái tiêu hóa, giấc ngủ, mức độ căng thẳng, hay thậm chí là nhiệt độ phòng. Tất cả những yếu tố này đều có thể ảnh hưởng đến điện trở của cơ thể – từ đó làm thay đổi kết quả đo dù thành phần cơ thể thực tế không hề thay đổi trong ngắn hạn.

Để giảm thiểu sai số và tăng độ tin cậy của kết quả InBody, người đo cần tuân thủ một số nguyên tắc nhất định.

Trước tiên, nên đo vào cùng một khung giờ cố định trong ngày, lý tưởng nhất là buổi sáng sớm sau khi ngủ dậy, trước khi ăn sáng và sau khi đi vệ sinh. Đây là thời điểm mà cơ thể ít bị ảnh hưởng bởi thức ăn, nước uống hoặc hoạt động thể chất – giúp kết quả phản ánh trung thực hơn.

Thứ hai, nên tránh đo sau khi tập luyện, bởi lúc này cơ thể có thể giữ nước cục bộ ở các nhóm cơ đang phục hồi, khiến chỉ số khối cơ tăng giả tạo. Cũng không nên đo khi vừa ăn no hoặc uống nhiều nước, vì hệ tiêu hóa đang hoạt động sẽ làm thay đổi phân bố dịch trong cơ thể, ảnh hưởng đến điện kháng.

Ngoài ra, để đảm bảo sự nhất quán, bạn nên sử dụng cùng một dòng máy tại cùng một địa điểm nếu có thể, bởi mỗi dòng InBody (270, 570, 770…) có độ nhạy và công nghệ đo khác nhau. Nếu buộc phải sử dụng các máy khác nhau, bạn nên xem xét xu hướng thay đổi theo thời gian thay vì tập trung vào các con số tuyệt đối.

Việc ngủ đủ giấc, hạn chế uống rượu bia, và không sử dụng thuốc hoặc thực phẩm bổ sung có thể ảnh hưởng đến nước (như thuốc lợi tiểu, creatine) cũng là yếu tố giúp kết quả ổn định hơn.

Vì vậy, cách sử dụng InBody hiệu quả nhất là đo vào cùng thời điểm trong ngày, giữ điều kiện đo giống nhau (trước khi ăn sáng, sau khi đi vệ sinh, không mặc quần áo dày…) và quan sát xu hướng thay đổi theo tuần hoặc tháng thay vì so sánh từng chỉ số nhỏ theo ngày.

Giá đo InBody

Chi phí cho một lần đo InBody tại Việt Nam hiện dao động khá rộng, tùy vào địa điểm và dòng máy. Tại các phòng tập phổ thông, một lần đo InBody 270 thường từ 30.000 đến 50.000 VNĐ. Trong khi đó, ở những trung tâm cao cấp sử dụng máy InBody 770, giá có thể lên đến 100.000 – 200.000 VNĐ/lần.

Một số phòng gym hoặc trung tâm y tế có chính sách đo InBody miễn phí định kỳ cho hội viên – điều này giúp người tập theo dõi tiến trình mà không tốn thêm chi phí. Ngoài ra, bạn cũng có thể mua máy InBody mini hoặc thiết bị cân thông minh (smart scale) cho cá nhân sử dụng tại nhà, tuy không chính xác bằng máy chuyên nghiệp nhưng vẫn có thể theo dõi chỉ số cơ – mỡ – nước cơ bản khá hiệu quả.

Tại hệ thống phòng tập của HT Fitness với các cơ sở HT Private Fitness (HPF), HT Active Fitness (HAF) và HT Exclusive Fitness (HEF), bạn có thể đăng ký đo InBody miễn phí với sự hỗ trợ từ đội ngũ huấn luyện viên và tư vấn dinh dưỡng.

Kết quả đo sẽ được phân tích cụ thể, giúp bạn biết nên tập trung vào việc tăng cơ, giảm mỡ hay cải thiện trao đổi chất. Nếu bạn đang muốn bắt đầu hành trình thay đổi vóc dáng – đây có thể là bước khởi đầu khoa học và hiệu quả.