Nghề PT là gì? Huấn luyện viên thể hình cần phải làm gì?

Đang trở thành một trong những lựa chọn nghề nghiệp hấp dẫn bậc nhất với người trẻ nhờ mức thu nhập cao cùng môi trường, tính chất công việc năng động. Vậy thực sự nghề PT là gì?

Nghề PT là viết tắt của từ Personal Trainer – huấn luyện viên cá nhân thể hình. Ngoài hướng dẫn kỹ thuật tập luyện, bài tập thực tế, người làm nghề PT còn có trách nhiệm thiết kế chương trình tập, chế độ dinh dưỡng và đảm bảo khách hàng, hội viên đạt được mục tiêu hình thể của họ.

Nhìn nhận một cách khách quan, có thể nói nghề PT còn khá “non trẻ” so với các ngành nghề khác phổ biến hơn trong xã hội thời điểm hiện tại. Chính lý do này khiến công việc này chưa được nhìn nhận một cách toàn diện, đầy đủ từ xã hội. 

Với một số người, HLV là một kiểu lao động chân tay, hướng dẫn kỹ thuật cho khách. Nhóm khác lại đánh giá HLV ngày nay là nghề hào nhoáng, dễ kiếm tiền, được làm việc tại các phòng tập “sang chảnh”, việc nhẹ lương cao, đi cùng với đó là không ít chuyện lùm xùm, “drama” xấu xí. 

Đứng từ góc độ một người tìm hiểu để bước vào nghề, HFI hy vọng bài viết này sẽ giúp các bạn, thậm chí những học viên đang tham gia khóa Huấn Luyện Viên Toàn Diện của HFI, có một cái nhìn đầy đủ và đúng đắn hơn về công việc này cũng như con đường sự nghiệp lâu dài.

Nghề PT là gì?

Như đã đề cập ở trên, PT là viết tắt của Personal Trainer, hay còn gọi là huấn luyện viên cá nhân. Trong lĩnh vực thể hình, PT Gym hay HLV Fitness là một chuyên gia được đào tạo bài bản, có kiến thức sâu rộng về khoa học vận động, dinh dưỡng và tâm lý ứng dụng.

Họ không chỉ đơn thuần là người hướng dẫn các bài tập gym mà còn là người thiết kế những chương trình tập luyện và dinh dưỡng được thiết kế cho từng cá nhân, dựa trên thể trạng, mục tiêu và những đặc điểm riêng biệt của mỗi người.

Mục tiêu chính của một huấn luyện viên thể hình là giúp khách hàng của mình đạt được các mục tiêu cụ thể về thể hình và sức khỏe như giảm cân, tăng cơ, cải thiện sức bền, định hình vóc dáng, hoặc phục hồi sau chấn thương.

Điểm đặc trưng của HLV là gì? Đó là sự cá nhân hóa trong quá trình tập luyện. Họ thường làm việc 1-1 với cá nhân khách hàng hoặc với các nhóm nhỏ, đảm bảo sự tập trung tối đa vào nhu cầu và sự tiến bộ của từng học viên.

Làm PT là làm gì?

Theo góc nhìn thông thường, HLV cá nhân hay PT Gym chỉ là người hướng dẫn tập luyện cho khách hàng tại một cơ sở tập luyện. Theo tư duy đó, mức giá HLV cá nhân thường được định giá theo buổi dạy. Tuy nhiên, khối lượng công việc thực tế của người HLV sẽ nhiều hơn và việc dạy khách chỉ là một phần trong đó.

Ngoài thời gian huấn luyện khách hàng, HLV cần dành thời gian ghi chép các số liệu thực tế của khách hàng liên quan đến: Bữa ăn, chế độ sinh hoạt, thói quen vận động (thời gian nghỉ ngơi, ngủ, số bước chân hàng ngày…). 

Từ các số liệu đó, HLV sẽ tính toán và xây dựng chương trình tập luyện, dinh dưỡng và đưa ra các hướng dẫn khác để giúp khách hàng xây dựng được thói quen vận động và lối sống lành mạnh. 

Ngoài các phần cứng về chuyên môn, HLV cũng là người đồng hành để xử lý các phần “mềm” liên quan đến tâm lý của khách hàng, đồng hành để họ vượt qua các rào cản trên chặng đường đến đích cuối cùng là sức khỏe và vẻ đẹp hình thể.

Tuy nhiên, tất cả hoạt động trên cũng chỉ là một nửa trong tổng số công việc cần làm của người HLV. Thực tế, một đặc thù của nghề HLV cá nhân là tham gia vào cả 2 khâu: Bán hàng và cung cấp dịch vụ. Do vậy, các công việc liên quan đến bán hàng và tìm kiếm khách hàng mới là không thể thiếu. 

Để có một cuộc bán hàng thành công, HLV sẽ mất thời gian để thu thập rất nhiều thông tin khác nhau từ đó xây dựn một kịch bản tư vấn chặt chẽ, phù hợp với nhu cầu của một khách hàng. 

Ngoài ra, HLV cũng cần chủ động tìm kiếm khách hàng mới từ nhiều nguồn gồm cả online và offline. Mỗi phòng tập sẽ có các hoạt động tìm kiếm khách hàng khác nhau như phát voucher, tổ chức sự kiện với mục tiêu tiếp cận khách hàng trực tiếp… và HLV là những nhân sự trực tiếp đảm nhiệm các công việc này. 

Trên các nền tảng online, HLV còn là người trực tiếp sản xuất các nội dung để xây dựng hình ảnh cá nhân, giới thiệu bản thân đến các khách hàng trên mạng xã hội.

Tổng thể, huấn luyện viên gym là một ngành nghề rất đặc thù. Không chỉ “làm chuyên môn”, người làm nghề PT Gym còn cần một bộ kĩ năng đa dạng từ chăm sóc khách hàng, bán hàng đến tìm kiếm khách hàng. 

Một HLV fitness giỏi, toàn diện và thành công trong nghề sẽ là người có thể thuyết phục người tập như một người bán hàng chuyên nghiệp, đồng thời giữ vị thế của một chuyên gia thực sự về sức khỏe cũng như tập luyện.

Đừng coi PT Gym – HLV là “giáo viên thể dục”!

Các kiểu PT Gym phổ biến

Khi nhu cầu tập luyện ngày càng phát triển, các hình thức cung cấp dịch vụ của PT Gym hay huấn luyện viên thể hình cũng đa dạng hơn. Dưới đây là một số hình thức huấn luyện viên phổ biến nhất:

PT 1-1 (Huấn luyện cá nhân một kèm một)

PT 1-1 là hình thức huấn luyện cơ bản nhất và cũng được đánh giá là mang lại hiệu quả cao nhất. Toàn bộ sự chú ý và chuyên môn của PT sẽ tập trung vào một khách hàng duy nhất, đảm bảo chương trình được cá nhân hóa tối đa và sự giám sát sát sao nhất. Tập gym với PT cá nhân theo hình thức này thường có chi phí cao nhưng mang lại kết quả nhanh chóng và rõ rệt.

PT nhóm nhỏ

Hình thức PT nhóm thường là 1 huấn luyện viên hướng dẫn tập gym một nhóm nhỏ gồm 2-5 người, giúp tiết kiệm chi phí cho học viên so với PT 1-1, đồng thời vẫn đảm bảo sự hướng dẫn tương đối chi tiết. Bên cạnh đó, việc tập luyện cùng nhóm nhỏ còn tăng khả năng tương tác, không khí vui vẻ và thêm động lực cho các thành viên.

PT online (Huấn luyện trực tuyến qua Internet)

Với sự hỗ trợ của công nghệ, PT gym giờ đây có thể tư vấn, cung cấp kế hoạch tập luyện, dinh dưỡng và theo dõi tiến độ của học viên từ xa qua video call, ứng dụng di động hoặc các nền tảng trực tuyến khác. Hình thức tập luyện này phù hợp với những người bận rộn, khác vị trí địa lý hoặc muốn có sự linh hoạt tối đa về thời gian và địa điểm.

PT chuyên biệt

Bên cạnh nhóm huấn luyện viên phổ thông với đa dạng mục tiêu, cộng đồng hiện này cũng có một số PT chỉ tập trung vào các mục tiêu hoặc đối tượng đặc thù như giảm cân chuyên sâu, tăng cơ tối đa, chuẩn bị thi đấu thể hình, phục hồi chức năng sau chấn thương. Một số hlv gym chuyên biệt lại chỉ huấn luyện cho các đối tượng đặc biệt (phụ nữ mang thai, người cao tuổi).

Thu nhập và tương lai của nghề HLV

Như đã đề cập trong các bài viết trước của HFI, nguồn thu nhập của nghề HLV tùy thuộc vào hình thức và cả từng địa điểm làm việc. Trong trường hợp HLV làm tự do hay Freelance, nguồn thu nhập chính sẽ đến từ phí đăng kí tập của khách hàng. Với trường hợp HLV tại các phòng tập, bạn sẽ có lương cứng cố định hàng tháng, hoa hồng bán hàng, hoa hồng buổi dạy và các khoản thưởng khác theo quy định của phòng tập. 

Tuy nhiên, một đặc điểm nổi bật của vị trí HLV là thu nhập sẽ do chính nỗ lực lao động của bạn trong việc dạy khách, tạo ra kết quả cho khách hàng và bán hàng. Con số thu nhập sẽ tăng lên qua thời gian – khi bạn nâng cao được kỹ năng bán hàng, có nhiều khách hàng hơn, bán được giá mỗi buổi dạy cao hơn. Tuy nhiên, song song với đó là bản thân HLV cũng phải nâng cao kỹ năng huấn luyện, chuyên môn để xứng đáng với đồng tiền khách hàng chi trả. 

Bóc trần các khoản lương PT từ A đến Z

Theo mặt bằng chung, mức thu nhập của nghề HLV là tương đối cao trong thị trường thu nhập. Nguyên nhân thực sự của việc này là do bản chất dịch vụ HLV “cá nhân” là một dạng dịch vụ cao cấp, giá thành không rẻ. 

Ngoài ra, bản thân HLV vừa là người bán, vừa là người cung cấp dịch vụ dẫn đến việc có thể nhận phần công sức của mình trên cả 2 phần của chuỗi cung ứng.

Từ vị trí HLV, các bạn có thể phát triển lên các vị trí quản lý phòng tập, từ quản lý cấp trung đến cấp cao như quản lý đội HLV, quản lý cơ sở, quản lý liên cơ sở. Tiếp đến là các vị trí lãnh đạo cao hơn như giám đốc vận hành, điều hành doanh nghiệp,… 

Thực tế, vị trí quản lý cũng có sự chuyên biệt hóa thành quản lý bán hàng hay quản lý chuyên môn. Tùy thuộc vào thế mạnh, mong muốn của từng HLV, các bạn có thể lựa chọn để bổ sung, rèn dũa các kỹ năng cho phù hợp để có con đường thăng tiến phù hợp nhất với bản thân.

Ngoài con đường trên, các bạn HLV có thể tích lũy vốn và khởi nghiệp với phòng Gym riêng của riêng mình. Với thị trường rộng mở như hiện tai, chúng ta không cần một mức đầu tư quá lớn để sở hữu một phòng tập nhỏ dưới dạng home gym hay private gym. Trường hợp những bạn có tài chính tốt hơn, mọi người hoàn toàn có thể lựa chọn khởi nghiệp với một mô hình phòng tập lớn hơn. 

Với các lựa chọn phòng tập nhỏ, tự làm một mình hoặc ít nhân viên, việc vận hành sẽ tương đối đơn giản. Tuy nhiên, lúc này các bạn cũng cần hiểu rằng bản chất công việc sẽ là “lấy công làm lãi”, tự chủ động công việc nhưng thu nhập chưa chắc đã có thể tốt hơn so với đi làm thuê. 

Trường hợp phát triển thành mô hình phức tạp hơn, các bạn HLV có thể thuê thêm nhân viên. Lúc này, từ vị trí HLV trở thành người làm kinh doanh, các bạn sẽ phải học thêm các bộ kĩ năng khác, gần như bắt đầu thành một người mới, trong một vai trò mới.

Các yếu tố để có lương cao từ nghề PT

Sở hữu thu nhập cao đồng nghĩa với việc huấn luyện viên thể hình bắt buộc phải tạo ra được nhiều giá trị cho khách hàng hay phòng tập nơi họ làm việc. Theo đó, chỉ đam mê thôi là chưa đủ. Một PT Gym thành công với lương cao cần cải thiện và đảm bảo mình sở hữu một yếu tố quan trọng bao gồm:

Ngoại hình

Mặc dù không phải là yếu tố quyết định duy nhất, ngoại hình của một PT đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện sự chuyên nghiệp, một lối sống khỏe mạnh và tạo cảm hứng cho khách hàng. Không nhất thiết phải sở hữu một thân hình hoàn hảo như vận động viên nhưng việc duy trì vóc dáng cân đối, săn chắc và giàu năng lượng sẽ giúp huấn luyện viên thể hình dễ tạo được ấn tượng tốt và sự tin cậy.

Làm PT Gym phải đẹp mới dạy được khách?

Chứng nhận chuyên môn

Trong bối cảnh cạnh tranh việc làm và khách hàng gia tặng như hiện tại, các HLV Gym buộc phải sở hữu các chứng chỉ từ những tổ chức đào tạo PT uy tín trên thế giới như ACE (American Council on Exercise), NASM (National Academy of Sports Medicine), ISSA (International Sports Sciences Association), hoặc các chứng chỉ được công nhận trong nước.

Những chứng nhận này là sự chứng minh, cho thấy một HLV Fitness đã được trang bị kiến thức cơ bản và cần thiết về khoa học thể hình, phương pháp huấn luyện, dinh dưỡng và quan trọng nhất là an toàn trong tập luyện.

Kiến thức về thể hình chuyên sâu, phong phú

Một HLV Fitness giỏi cần hiểu rõ về giải phẫu cơ thể, cơ chế hoạt động của các nhóm cơ, kỹ thuật thực hiện chính xác hàng trăm bài tập khác nhau, và nguyên lý xây dựng chương trình tập luyện hiệu quả.

Bên cạnh đó, kiến thức về dinh dưỡng thể thao, cách xây dựng thực đơn phù hợp với từng mục tiêu cũng vô cùng quan trọng. Việc liên tục cập nhật các xu hướng tập luyện mới (như HIIT, functional training, CrossFit…) và các nghiên cứu khoa học mới nhất là điều cần thiết để không ngừng nâng cao chuyên môn.

Khả năng giao tiếp

Làm PT Gym cần có khả năng giao tiếp xuất sắc. Các huấn luyện viên thể hình cũng cần học cách lắng nghe chủ động để thấu hiểu mục tiêu, nhu cầu, những khó khăn và cả những điều chưa nói ra của khách hàng. Đồng thời, HLV Gym cũng phải có khả năng truyền đạt thông tin, hướng dẫn kỹ thuật một cách rõ ràng, dễ hiểu, tạo được sự thoải mái, tin tưởng và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với học viên.

Khả năng học hỏi kiến thức mới

Ngành fitness luôn vận động và thay đổi. Những phương pháp tập luyện mới, những nghiên cứu về dinh dưỡng, những ứng dụng công nghệ hỗ trợ (ứng dụng theo dõi sức khỏe, thiết bị tập luyện thông minh) liên tục ra đời.

Để gia tăng thu nhập cho bản thân, PT Gym cần có tinh thần học hỏi không ngừng, sẵn sàng tiếp thu kiến thức mới qua các khóa học, hội thảo, tài liệu chuyên ngành để không bị tụt hậu và luôn mang đến những giá trị tốt nhất cho khách hàng.

Có đạo đức nghề nghiệp tốt

Đạo đức nghề nghiệp là nền tảng cho sự phát triển bền vững của nghề PT nói riêng và các nghề nghiệp khác nói chung. Điều này bao gồm việc tôn trọng khách hàng, giữ bí mật tuyệt đối thông tin cá nhân và sức khỏe của họ.

Quan trọng hơn cả, PT phải luôn đặt lợi ích và sự an toàn của khách hàng lên hàng đầu, tránh tư vấn sai lệch, không ép buộc khách hàng sử dụng những dịch vụ không cần thiết và luôn làm việc với sự tận tâm, trung thực.

Tóm lại, dù vướng phải nhiều điều tiếng, nghề HLV gym là một công việc chân chính, đòi hỏi những bộ kỹ năng và kiến thức đặc thù. Một người HLV tốt là người có đầy đủ bộ kỹ năng và kiến thức, đồng thời nỗ lực không ngừng trong việc rèn dũa các kỹ năng này, nâng cấp kiến thức chuyên môn và kỹ năng mềm. 

Nghề HLV gym chắc chắn không phải “việc nhẹ lương cao”. Tuy nhiên, rào cản gia nhập nghề (bằng cấp, học hàm, học vị) hiện nay là khá thấp. Bạn có thể dễ dàng bắt đầu công việc HLV gym chỉ cần kinh nghiệm tập luyện. 

Mặt khác, tốc độ đào thải ở lĩnh vực này cũng rất cao. Cần khẳng định HLV gym là một nghề cạnh tranh, đòi hỏi bạn phải bỏ ra nhiều công sức, nỗ lực để trở thành một HLV gym giỏi. Nhưng ngược lại, một HLV gym giỏi sẽ có một mức thu nhập tốt để đảm bảo cuộc sống cá nhân và lo cho những người xung quanh.